CDA was in 2022 bereid kabinet te laten vallen over stikstofdoel’

Politiek: https://nos.nl/l/2520877

De top van het CDA was in de zomer van 2022 bereid het kabinet Rutte-IV te laten vallen over de stikstofdoelen. Dat zegt demissionair staatssecretaris Vivianne Heijnen (CDA) vanavond in het NOS-radioprogramma Met het Oog op Morgen op NPO Radio 1.

Toenmalig partijleider Wopke Hoekstra van het CDA stelde toen in een interview de afspraak in het regeerakkoord ter discussie dat de stikstofuitstoot in 2030 gehalveerd moest zijn. Het stikstofdoel was “niet heilig”, zei Hoekstra. Daarmee liet hij een belangrijke coalitieafspraak los.

Dat leidde tot grote politieke beroering, onder meer bij de VVD en VVD-minister Van der Wal voor Natuur en Stikstof, die het jaartal 2030 juist te vuur en te zwaard verdedigde. Ook voor coalitiepartij D66 woog de afspraak buitengewoon zwaar.

Het CDA accepteerde dat de uitspraak van Hoekstra kon leiden tot de val van het kabinet, zegt Heijnen. “Wij hebben toen wel gezegd: als dat de consequentie is, dan aanvaarden wij die. Dus wij zijn toen met z’n allen achter Wopke gaat staan en hebben gezegd als team: doe dit maar, wij vinden dit en dan heb je ook de ruimte om dit te zeggen.”
‘Ook partijleider’

Na het interview met Hoekstra zei premier Rutte “staatsrechtelijk een vraagteken” bij de uitspraken te zetten. “Maar het kan denk ik nét”, voegde hij eraan toe.

De premier wees er destijds op dat Hoekstra lid is van het kabinet, maar ook partijleider van het CDA. Volgens Rutte had een partijleider wat meer ruimte om zich partijpolitiek te uiten dan kabinetsleden die dat niet zijn. “Daar is enige ruimte voor, maar het moet natuurlijk wel uitzondering blijven.”
‘Verbinding met samenleving valt weg’

Hoekstra verklaarde later dat hij de uitspraak had gedaan omdat de verbinding met de samenleving volgens hem aan het wegvallen was. Hij was van mening dat alles in het werk moest worden gesteld om die verbinding weer te herstellen.

Dat herstel volgens hem niet lukken als er niemand aan tafel zat, doelend op de boeren die niet met stikstofbemiddelaar Remkes om tafel wilden. Hoekstra zei na het interview best te begrijpen dat zijn uitspraken tot opgetrokken wenkbrauwen hebben geleid, maar dat het juist zijn bedoeling was om de dialoog weer op gang te brengen.

Remkes was aangesteld om het vertrouwen tussen boeren, natuurorganisaties en de overheid te herstellen.

Het NOS-radioprogramma Met het Oog op Morgen begint vanavond om 23.00 uur op NPO Radio 1.

Het laatste nieuws op News Junky